Corona kwam het land binnen en bracht, na aanvankelijk angst, koppig optimisme en omdenken om de huur te kunnen blijven betalen, een enorme dip in mijn stemming en creativiteit. Ik was niet vooruit te branden en zag het somber in. Ik dacht dat de wereld nooit meer open zou gaan, dat alles en iedereen met uitzondering van de superrijken dood en failliet zou gaan en dat ik nooit meer iets zou kunnen schrijven. Ik had er in ieder geval de motivatie en energie niet voor. Was voornamelijk bezig met mijn huis opruimen, dingen weggooien en langs het water lopen.
Ik vroeg me af wat me zou kunnen helpen en op welke momenten ik normaliter het meest creatief en gelukkig was en dat bracht me bij mijn liefde voor reizen en het samenwerken met andere makers. Het bracht me ook bij het begrip improvisatie; spontaan en intuïtief iets maken in het moment en als reactie op elkaar. Ik zag hoe ik mezelf, door contact te zoeken met mensen die me inspireren, aan mijn haren uit het moeras kon trekken dus dat is wat ik deed. Alle mensen zeiden JA en er kwamen ook nog projecten op mijn pad die precies pasten bij wat ik voor ogen had, waar ik op mijn beurt vreugdevol mee in kon stemmen. Wat het reizen betreft keerde ik naar binnen en teerde ik op mijn herinneringen, waar ook iets bijzonders uit is ontstaan. Hieronder in willekeurige volgorde een greep uit wat ik ben gaan doen, met wie en waarom:
ONVOLTOOID VERKREGEN TIJD // Poëzie en beeldend werk // met Elise van der Linden
Elise is degene die de projecties maakte voor mijn voorstelling Muntjes duiken tussen haaien. Dat gebeurde destijds (2019) in nauw overleg waarbij ze o.a. animaties maakte van foto’s die ik tijdens mijn reis in Japan had gemaakt. Magisch was het om te zien hoe herinneringen op die manier tot leven kwamen. We hebben erg van dat proces genoten, omdat we elkaar creatief gezien goed kunnen volgen en aanvullen en zagen het wel zitten om meer samen te ondernemen.
Die kans diende zich aan: Door uitgeverij Petrichor werden zowel Elise als ik benaderd om een bijdrage te leveren aan de kunstkrant van april. Elise werd gevraagd om een beeldend werk, ik om een gedicht. We besloten de opdracht samen in te vullen en zo geschiedde. Ik kan nog van alles vertellen over het proces, maar dat komt later wel. Het resultaat is Onvoltooid verkregen tijd geworden, een gedicht over de rol van herinneringen, geplaatst in een landschap waarin zowel mijn reis door Japan als het overlijden van Elise’s vader te herkennen is. We zijn van plan nog meer van dit soort poëtische collages te maken. NB: De ronde vormen horen er overigens niet bij, dat zijn werken van Visuals by Nature die door de bladzijde drukken.
ONGESCRIPT // Interactief Theater experiment // met Dorothée Loorbach
Middenin de lockdown deelde ik een theaterpodium met schrijver en spreker Dorothée Loorbach. Ik zong; Dorothée werd geïnterviewd over haar boek. Dorothée was geraakt door mijn muziek en herkende iets in mijn verhalen. Ze sprak me na afloop aan met de woorden: ‘Ik weet niet wat, maar ik wil iets samen maken. Mag ik je bellen als ik iets heb?’ en dat deed ze.
Haar plannen om zo echt mogelijk in contact met het publiek te zijn middels scriptloze sessies met ruimte voor muziek en poëzie sloten prachtig aan bij wat ik voor ogen had gekregen tijdens de lockdown en zo gebeurde het dat we inmiddels een aantal onlinesessies met publiek via de app Clubhouse hebben gehost en in samenwerking met theater Concordia binnenkort interactief en ongescript het theater in gaan zowel met werk dat we al eerder schreven als met wat er ter plekke met het publiek ontstaat. Het project heet Ongescript en je bent alvast van harte welkom in de zaal.
Lithografie en poëzie // met Jeroen Hermkens
Jeroen maakt bijzondere lithografische portretten van mensen en steden. Ik ontmoette hem op het terras van Theater Bouwkunde, waar Garrelt Verhoeven ons aan elkaar voorstelde. Later op de avond zou Garrelt hem en Arnon Grunberg interviewen over hun bijzondere project Het model, de schrijver en de schilder. Binnen de kortste keren kletsten Jeroen en ik met elkaar alsof we al jaren bevriend waren. Hij vroeg me of hij eens een portret van me mocht maken en dat portret heeft inmiddels een plek in een van zijn boeken gekregen.
Ik vond het contact met hem en zijn werk bijzonder en benaderde hem of hij na dat portret ook eens iets in samenwerking zou willen maken. Dat leek hem reuzeleuk. We zijn sindsdien bezig met een portrettenreeks met teksten van mijn hand. We spreken regelmatig af in zijn atelier in een werfkelder. Het is bijzonder om hem daar aan het werk te zien en over de vorderingen te spreken. We weten nog niet welke vorm het project krijgt, maar het komt vast goed.
Improvisatiesessies // met Yonga Sun
Yonga was al de drummer en ‘knopjesman’ in mijn voorstelling Muntjes duiken tussen haaien. Hij bracht tijdens iedere repetitie wel weer een toevoeging op zijn instrumentarium of een nieuw idee voor een begeleiding mee. Variëren op de bestaande ideeën was eerder regel dan uitzondering. Zowel in de repetities als op het podium merkten we dat we samen improviseren en blijven zoeken naar alternatieven misschien wel leuker vinden dan het spelen van uitgedachte composities. Yonga is van oorsprong jazzdrummer en jazz en improvisatie zijn natuurlijk onlosmakelijke met elkaar verbonden.
Yonga experimenteert er daarnaast lustig op los met modulaire synthesizers. De eindeloze mogelijkheden die modular synths kunnen bieden fascineren hem en zijn enthousiasme werkt aanstekelijk op mij. In repetities kom ik vaak met halve schetsen voor liedjes en gedichten en ontstaan er ter plekke melodieën en ritmes. Het lijkt ons te gek om het spontaan samenbrengen van tekst, ritme en melodie de leidraad voor toekomstige gezamenlijke concerten te laten zijn.
Poëziejuf bij De Schooldichter // Met o.a. Alexis de Roode en Eva Schuurman
Een tijd geleden kwam poëzie organisatie De Schooldichter op mijn pad. De Schooldichter -opgericht door Aukje Metz en Peter Kaper- heeft, zoals te lezen op de website, ‘een formule ontwikkeld waarbij poëzie wordt ingezet als middel voor taalonderwijs en leesbevordering.’ Per regio worden bevlogen dichters gekoppeld aan basisscholen om hun passie en ervaring over te brengen op schoolkinderen en met de lessen een bundel tot stand brengen met daarin de gedichten van alle leerlingen, van jong tot oud, hier en daar aangevuld met tekeningen.
Na een gezellige sollicitatie bij Aukje thuis konden zij en Peter me al gauw het blijde nieuws brengen dat ze mij geschikt achten als schooldichter van de regio Salland. Inmiddels heb ik mijn eerste lesdagen achter de rug en zijn we druk bezig met het maken van bundels. Een voorbeeld van een bundel die het levenslicht heeft gezien is de bundel die ik in samenwerking met dichter Alexis de Roode op de vrije school in Utrecht tot stand hielp te brengen.
Tags: De Schooldichter, Dorothée Loorbach, Elise van der Linden, Jeroen Hermkens, Ongescript, Onvoltooid verkregen tijd, samenwerkingen, Yonga Sun